هوالحکيم
سلام خدمت دوستان :
حكم ديه در اسلام با توجه به تفاوت بين زن و مرد تدوين شده، تفاوت نه بر منزلت مرد مى‏افزايد و نه از مقام زن مى‏كاهد.(8) تفاوت مرد و زن به خلقت آنان و نقشي که هر يک در نظام خانواده دارند ، بر مى‏گردد .
خلقت مرد از جهاتى متفاوت از خلقت زن است.
مرد از توانمندى جسمى و روحى ويژه‏اى برخوردار است، بر خلاف زن كه جنبه عاطفه و احساس او غلبه دارد. بر اين اساس وظائف سخت‏ترى بر مردان تحميل شده است، از قبيل كار و تلاش براى تأمين غذا و پوشاك و مسكن و سائر لوازم زندگى، ايجاد امنيت و نگهدارى خانه و خانواده و دفاع از آنان در برابر تهاجم بيگانگان كه همه وظائف سختى است كه بر اساس توانايى‏هاى مرد بر دوش او سنگينى مى‏كند. هم چنين وظيفه تأمين معاش خانواده نيز بر عهده او نهاده شده است. زن نيز بر اساس توانايى وجودى خود وظائف متناسب دارد.
آيه «الرجال قوّامون على النساء بما فضل اللَّه بعضهم على بعض و بما انفقوا من اموالهم؛(9) مردان بر زنان حاكم‌اند، به جهت فضيلتى كه خداوند به آنان داده و به جهت خرج‌هايى كه بر گردن آنان نهاده شده است» ناظر به تفاوت خلقت مرد و زن دارد و مسئوليت سرپرستي و تأمين معاشي است که مردان بر عهده دارند. وضع قوانين هميشه جنبه عامّ و كلّى دارد، چون مردان غالبا چنين‌اند و زنان غالباً چنان هستند، اين احكام قرار داده شده است.
وظائف مرد به گونه‏اى جدا از وظائف زن مى‏باشد و باعث شده است كه وظيفة اقتصادي او در خانواده و در نتيجه ارزش اقتصادي او بيشتر از زن باشد، نه ارزش انسانى، زيرا ارزش انسانى مرد با ارزش انسانى و معنوى زن يکسان است و براي ارزش انساني، قيمت و بها تعيين نمي‌شود.
بنابر اين از جهات معنوى و توانايى رسيدن به كمالات اخلاقى، هر دو مساوى‏اند و در ديه جهات معنوى و كمالات قاتل و مقتول تأثيرى ندارد، بلكه ديه، ارزش اقتصادي مقتول است. اگر مقتول مرد باشد، ديه او بيشتر است، به جهت توانايى‏ها و وظائف سنگينى كه بر عهده او بوده و بر اثر قتل به جا مانده است. اگر مقتول زن باشد، ديه او كمتر است، زيرا آن مسئوليت ها را بر عهده نداشته است. اين تفاوت است، نه تبعيض. بين تفاوت و تبعيض بسيار فرق است.
از طرف ديگر دو برابر بودن ديه مرد به اين معنا است كه تمام افراد خانواده كه خرج و نفقه آنان بر مرد واجب است، از سرمايه مرد استفاده مي‌برند، بنابراين ديه صرف امور خانواده مي‌شود كه بخشي از خانواده زنان هستند. به خصوص اگر توجه داشته باشيم كه در برخي از موارد كه منجر به مرگ مي‌شود، مردي در خانواده نيست تا بيشتر بودن ديه به او برسد، بلكه باز به ديگر افراد خانواده و از جمله زن او مي‌رسد.