با فرا رسيدن هفته وحدت، بار ديگر امت اسلامي نگران توطئه‌ها و فتنه‌هاي قدرت‌هاي جهاني در راستاي آتش‌افروزي و ايجاد اختلاف بين امت اسلامي است؛ دستاويزي كه استعمار پير انگليس، صدها سال است به آن دست زده و بهانه‌اي كه به رغم كهنه بودن، هنوز كارايي دارد.
هفته وحدت، امسال در حالي برگزار مي‌شود كه اشغالگران، در عراق و افغانستان فتنه طايفه‌گري برپا كرده‌اند و همچنان بر طبل اختلاف مي‌كوبند و آقاي بوش نيز با فراموش كردن اصل اشغال و تصرف كشور عراق، در هر سخنراني و مصاحبه خود، پياپي از شيعه و سني نام برده و تلاش مي‌كند بار اصلي مشكلات عراق را بر دوش اين دو گروه بيندازد كه صدها سال است در كمال آرامش در كنار يكديگر در عراق زندگي مي‌كرده‌اند. در اين بين، برخي كشورهاي عربي با بازي كردن در نقش‌هاي متفاوت، تلاش دارند عراق را صحنه تسويه‌‌حساب‌هاي سياسي خود قرار دهند و ضمن توافق پنهان و اعلام‌نشده با گروه‌هاي تندرو و تكفيري و تروريست، كشور خود را امن نگه دارند و دست اين گروه‌ها را در انجام هرگونه قتل، غارت و نابودي حرث و نسل در عراق، باز نگه دارند. بي‌جهت نيست كه ماه‌هاست درگيري بين نيروهاي امنيتي عربستان با گروه‌هاي تكفيري كم شده است و در عوض، اين مردم مظلوم عراق هستند كه بهاي اين توافق پنهان را مي‌پردازند.
در ميان كشورهاي اسلامي، كشوري كه به دليل علايق تاريخي و نقشي كه در تقريب بين مذاهب اسلامي ايفا كرده است و دست‌كم نقش تحريك‌آميزي در اين آشوب ندارد و تلاش مي‌كند براي آرام كردن اوضاع، گام‌هايي نه در حد توقع و امكان، كه نسبتا مناسب بردارد، مصر است. اما نويسندگان و روشنفكران اين كشور، با احساس مسئوليت، سعي در كنترل اين فتنه دارند.
در هفته‌اي كه گذشت و با ابتكار مقام معظم رهبري، دارالتقريب در قاهره بازگشايي شد و در جلسه‌اي با حضور آيت‌الله جنتي، آيت‌الله تسخيري، جناب آقاي خاتمي رئيس‌جمهور سابق، شيخ عاشور و با حضور جمعي از برجستگان فكري و فرهنگي مصر در حاشيه اجلاس بزرگ جهاني هر ساله‌اي كه در سالگرد ميلاد پيامبر اعظم در اين كشور برگزار شد، اين افتتاح صورت گرفت. بدين مناسبت، به سه نكته در باب تقريب، چيستي و چرايي آن و علت تشكيل اجلاس آن در مصر و مناسبت زماني آن، اشاره مي‌نمايم.
1ـ تقريب چيست؟ بزرگان امت اسلامي سال‌هاست كه در اين باب قلم زده‌اند و به طور خلاصه نظر آنان تبيين مي‌شود. تقريب يعني نزديك كردن نقطه نظرات به همديگر و تكيه نكردن بر اختلافات و معني آن به هيچ وجه تغليب مذهبي بر مذهب ديگري نيست و هيچ كس قصد دست‌اندازي به افكار و عقايد ديگر مذاهب اسلامي و غلبه دادن يكي بر ديگري ندارد، زيرا اين كار در تاريخ صدها ساله تجربه شده است، اما تجربه تغيير مذاهب در جنوب خليج فارس، شمال آفريقا و ماوراءالنهر، تجربه تلخي بوده و هنوز فراموش نكرده‌ايم كه در ماوراءالنهر، يكي از رهبران حنفي از كنار مسجد شافعي‌ها مي‌گذشت و مي‌گفت: آيا هنوز وقت آن نرسيده كه كسي درب اين كليسا يا كنيسه را ببندد؟
هنوز تجربه جنگ‌هاي خونين در عمان، يمن، ماوراءالنهر و شمال آفريقا فراموش نشده و هر زمان كه يكي از مذاهب، قصد نابودي و يا تغيير يكي از مذاهب را داشته، محنت‌ها و آلامي فراموش‌ناشدني بر آن ملت‌ها وارد آمده است. هرچند تغيير مذهب مردم مصر به دست «صلاح‌الدين ايوبي»، به ظاهر مشي فقهي مردم آن سامان را تغيير داده است، اما هوي و دل مردم مصر تغيير نيافته و مي‌گويند ما سني‌المذهب، شيعي‌الهوي هستيم.
تقريب عيني، نه ذوب شدن يك مذهب در ديگري است و نه به معني تركيب بين مذاهب و ايجاد مذهب تركيبي، بلكه تقريب؛ يعني تقريب (نزديك كردن) ديدگاه‌ها به يكديگر و رد و طرد فاصله‌هاي ايجاد شده و جلوگيري از شيب تندي است كه در تندروي بين شيعيان و اهل سنت ايجاد شده و نيز بازگشت به يك تشيع اصيل و اسلام ناب محمدي و جلوگيري از پيرايه‌هاي ايجاد شده در مذاهب كه مي‌تواند به موفقيت در ايجاد تقريب بينجامد و همه بايد به اين نكته توجه داشته باشند، ديگر زمان اين نيست كه يك مذهب، حيات و زندگي خود را در اهانت به مقدسات ديگر مذاهب اسلامي جستجو كند.
درك حساسيت‌هاي امت اسلامي و ارزش‌هاي آن و عدم تقدم بر اولياي عظيم‌الشأن اسلام، كه حتي از بسياري حقايق به خاطر حفظ اصل اسلام گذشتند و بر خلاف نظر خود و تنها براي حفظ مصلحت تحمل كردند آنچه را در غير آن تحمل نمي‌كردند، لازم است و بايد دانست اين اختلاف كه اكنون بين شيعه و سني شعله‌ور شده، در قرون گذشته بين ساير مذاهب اسلامي بوده و به پايان رسيده و اكنون سال‌هاست كه بين مذاهب چهارگانه در جهان اهل سنت، اختلاف نظر و هم‌زيستي مسالمت‌آميز پذيرفته شده است؛ اتفاقي كه بايد هرچه سريع‌تر بين جهان اهل سنت و شيعيان نيز بيفتد.
2ـ چرا تقريب در مصر چون مصر فاطمي، مصر شافعي، مصر اهل بيت، مصر حسن و حسين و مصر فاطمه و زينب، مصر حسنين و محبت اهل بيت بوده است و خواهد بود. گروه‌هاي صوفي و مردم شافعي مصر، به گونه‌اي متفاوت از تفكر غالب در ديگر كشورهاي اسلامي فكر مي‌كنند. آنان همچنان در ميلاد پيامبر اكرم(ص) و فرزندان و اولاد او جشن‌هاي بزرگ و به ياد ماندني برگزار مي‌كنند و ترك تجليل از رسول خدا ـ بزرگ‌ترين هديه الهي به بشريت ـ را بدعت مي‌دانند و زنده نگه داشتن ياد و نام پيامبر و اهل بيت را اقامه شعاير مي‌دانند؛ مصر همراه ولايت بوده و هست و هنوز هم تا اندازه‌اي، مصر «محمد بن ابي‌بكر» و «مالك اشتر» مانده است.
3ـ نبايد هوشمندي و زمان‌شناسي رهبر معظم انقلاب اسلامي را فراموش كرد، زيرا اعلام سال پيامبر اعظم، تأكيد بر تقريب و تأكيد بر بازگشايي دارالتقريب در مصر در اين زمان و فريادهاي از سر دلسوزي و فتواي مؤكد بر حفظ حرمت مسلمان و جلوگيري از تكفير، گام‌هاي بلند و حساب‌شده رهبر معظم انقلاب اسلامي است كه اثر خود را در جهان اسلام گذاشته است. چنان‌كه امروز مي‌توان گفت، رهبري با ويژگي‌هاي خاص خود ظهور و بروز كرده و نقش بي‌بديل آن در جهان اسلام ظاهر شده است.
منبع