به نام خدا و با سلام و تشكر از اظهار نظرتان در پاسخ به يادداشت شما چند نكته را در ذيل يادآور مي شوم:
1. روشن است كه در امور شخصي، صاحبان هريك از اديان طبق احكام ديني خودشان رفتار ميكنند؛ اما در امور اجتماعياشان نظير هر جامعه ديگر تابع قوانيني هستند كه در مجامع قانوني آن جامعه به تصويب رسيده است.
2. قوانيني كه در هر جامعه اي به تصويب مي رسد، برآمده از فرهنگ و عقايدي است كه اكثريت مردم آن جامعه دارند و نمايندگانشان در مجامع قانوني مثل مجلس حضور دارند و قوانين را تصويب مي كنند؛ بنابراين تفكيك ميان قوانين و احكام ديني و خصوصي دانستن دين و اجتماعي شمردن قوانين چندان امكان پذير نيست.
البته ممكن است، در يك جامعه اسلامي يا مسيحي به آموزه ها و احكام ديني اشان پاينبد نباشند و قوانيني را به تصويب برسانند كه با آموزه ها و احكام ديني اشان موافقت نداشته باشد. اما اين به اين معنا نيست كه دين امري خصوصي و مربوط به خلوت مردم است. آموزه هاي ديني در تمام اديان به تمام جوانب زندگي نظارت دارد و ملاحظه احكام ديني هريك از مذاهب گواه اين نكته است.
3. چطور شما مي فرماييد، دين اسلام را بايد به موزه ها سپرد، اما تلاش داريد، دين زرتشت و آريايي ها را از خروارها زير خاك بيرون بياوريد و به رخ بكشيد؟ اگر دين را بايد به موزه ها سپرد، تفاوتي ميان اسلام و مسيحيت و زرتشت و آريايي نيست.
4. در هر ديني مطالبي جعلي و خرافي وجود دارد ولي آيا درست است، در ارزيابي دين ها به خرافه ها و جعلياتشان تمسك كرد؟ شما كه به دين زرتشت خيلي علاقه نشان مي دهيد، درباره منزلتي كه كتاب احكام زرتشت به نام «ونديدا» براي زنان قائل شده است، چه مي فرماييد، آنجا كه آمده است: «زنى كه بچه مرده بزايد، محل او را سى قدم از آب و آتش و از مردان مقدس و مذهبى سه گام دور نموده و لباس و خوراك جداگانه براى او فراهم نمايند. و مقدارى ادرار گاو نر، چند قطره ، و مقدار كمى خاكستر در رحم او بريزند و آنگاه با شاش گاو او را بشويند تا پاك شود. زن حائظ را با لباس زن بچه مرده زائيده ، بپوشانند.»
من از شما دعوت مي كنم، بياييد، به دور از تعصب، منزلت زن را در همه اديان در همه جوانب بررسي كنيم تا ببينيم، نزد كدام مذهب منزلت زن برتر است.
5. بايد توجه داشت كه آيات و روايات ناظر به شرايط و مقتضيات عصر نزول و صدورشان هستند و بدون لحاظ آنها فهم درستي حاصل نخواهد شد و احكام اسلام در مواردي قابل تسري به ساير جوامع و اعصار هستند كه همان شرايط و مقتضيات در آن جوامع و اعصار نيز موجود باشد.
موفق و خوش عاقبت باشيد.