چه کار کنیم؟

متنی که اینک ملاحظه می کنید، سئوالات چندی است که یکی از دانشجویان مطرح نموده و نیز پاسخ های اجمالی اینجانب به آنهاست. شاید مطالعه آنها خالی از لطف نباشد.

استاد کمکم کنید.

با سلام جناب استاد عزیز، حضرت دکتر ...

راستش چند تا سئوال دارم که می خوام ازتون بپرسم. شاید بهتر باشه اسمشو سئوال نذارم. می خوام منو راهنمایی کنید. ولی خب در قالب سئوال مطرح می کنم.

اول، این که چه کار کنم که از عمرم استفاده ی مفیدی بکنم. راستش بعضی وقتا فکر می کنم دارم جوونی خودمو تلف می کنم؟

سلام علیکم

برای استفاده از عمر، باید هر کسی متناسب با توانایی ها و شرایطش برنامه ریزی کند و لذا نمی توان نسخه واحدی برای همه نوشت. البته این نسخه پیچی کار آسانی نیست. شاید من هم به این مشکل گرفتار باشم. اما به هر حال، به نظر می رسد، ما باید با توجه به توانایی ها و اوقات و شرایطی که داریم، ببینیم، چه کارهایی می توانیم بکنیم که در زمینه آنها خلأ وجود دارد. به علاوه سعی کنیم، اهدافی را دنبال کنیم که ارزش وقت و نیرو گذاشتن برای آن وجود داشته باشد. باید دنبال باقیات صالحات بود. ثروت و مقام و دیگر امور دنیوی نه ارزش دارد و نه پایدار می ماند. ما عِنْدَکُمْ یَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باقٍ (نحل، 96). ما اگر در تلاش هایم قصدمان این باشد که تأمین رضای الهی بکنیم، حتماً در پایان عمر احساس نمی کنیم که عمرمان تلف شده است.

دیگه، اینکه تا اینجای تحصیلاتم اصلاً خوب درس نخوندم. باید اعتراف کنم که هر چی اساتید سر کلاس تحویلم دادند منم روز امتحان رو برگه نوشتم و فقط واحد پاس کردم و الان می بینم که در رشته ی تحصیلی خودم حرفی برای گفتن ندارم. حالا تصمیم دارم بهتر درس بخونم و عمقی تر، ولی نمی دونم باید از کجا و چطور شروع کنم! به نظرتون چکار باید بکنم؟

چنان که عرض کردم، باید بنگرید، در چه زمینه ای خلأ وجود دارد. نباید کار تکراری کرد. روی موضوعات محل نزاع و یا مسائلی که پاسخ قانع کننده نیافته اند، کار کنید. سعی کنید، یک مسئله پاسخ نیافته یا پاسخ قانع کننده نیافته را پیدا کنید و بر محور آن اطلاعات لازم را گردآورید و به تجزیه و تحلیل آن بپردازید؛ به قصد این که یک مقاله یا کتابی را تألیف نمایید. بهترین راه برای رشد علمی همین راه است.

سئوال دیگه، این که به عنوان یه فرد که بخواد زندگی خودشو با قرآن تطبیق بده باید از کجای قرآن شروع کنم. به عبارت دیگه می خوام خودمو به عنوان یه مسلمون به قرآن عرضه کنم، چطور باید این کارو بکنم؟

قرآن به شکل موجودش متناسب با مردم و مقتضیات عصر پیامبر(ص) نازل شده است. ما برای استفاده از قرآن باید، نخست قرآن را چنان که عرب حجاز در عصر پیامبر(ص) فهمیدند، بفهمیم؛ سپس یک قواعد کلی از آیات قرآن استخراج کنیم و آنگاه وضعیت خودمان را حسب مورد بر آن قواعد تطبیق بدهیم.

برای تطبیق قرآن بر خودمان باید، نخست ببینیم، ما در چه وضعی هستیم و چه سئوال و نیازی داریم؛ سپس بررسی کنیم که چه آیاتی می تواند سئوال و نیاز ما را پاسخ دهد و آنگاه آیات مربوط را شناسایی و بر خود منطبق کنیم.

دیگه، این که گاه گاهی قرآن می خونم؛ ولی از خوندنم لذت نمی برم و فقط قرآن رو زمزمه می کنم و حاصل دیگه ای برام نداره. حافظ چند جزء هم هستم. باید چطور با قرآن برخورد کنم که مفید باشه و شیرین باشه و احساس لذت هم بکنم و باعث پیشرفت روحی و معنوی هم بشه؟

چنان که عرض کردم، باید سراغ آیاتی رفت که مناسب حال خودمان هست. آیات قرآن حسب نیازها و حالات مختلف عرب حجاز عصر پیامبر(ص) طی حدود 20 سال نازل شده است. هر آیه و دسته ای از آیات مناسب با شرایط و مقتضیات خاصی است. باید بررسی کنید که آیا چه آیاتی مناسب شرایط و مقتضیات خاص شماست. برای این که از آیات قرآن لذت ببرید، باید بررسی کنید که کدام آیه یا آیات مناسب وضع و حال شماست. اگر آیات مناسب حالتان را انتخاب کنید و با صوت حزین بخوانید، حتماً در شما تأثیر معنوی خوبی خواهد نهاد.

و باز سئوال دیگه، این که به ندرت نهج البلاغه و صحیفه هم می خونم. می خواستم ببینم شما خوندن این کتابا رو پیشنهاد می کنید یا نه؟ اگه جوابتون مثبته چطور و چقدر؟

چنان که عرض کردم، شما باید دنبال نسخه ای بگردید که مناسب حال خودتان باشد. اول حال خودتان را شناسایی کنید و بعد دنبال آیه یا حدیث یا دعایی بگردید که برای تعالی حال شما مؤثر است.

به مناسبت روز معلم تصمیم گرفتم کتابای شهید مطهری رو هم بخونم. در این باره هم اگه نظری دارین بفرمایید.

آثار شهید مطهری و هرکس دیگر باید متناسب با نیاز و حال خودتان باشد. شما اول مسئله و مشکل خود را شناسایی کنید و بعد دنبال نسخه ای برای حل آن بگردید. شما با توجه ضیق وقت و کثرت منابع ناگزیر از انتخاب هستید. ملاک انتخاب هم نیازها و مقتضیات ویژه شخص شماست.

و آخر، این که دوست دارم از مسائل روز جامعه هم عقب نمونم و به قول معروف به روز باشم. در این مورد هم اگه راهنمایی کنید، ممنون می شم.

من تصور می کنم، باید به کاری بپردازیم که درد خودمان را دوا می کند و وارد کاری نشویم که ربطی به ما ندارد. اگر مسئله ای از مسائل روز ربط مستقیمی به ما داشت، آن را بررسی کنیم؛ اما اگر ربطی نداشت و بررسی آن برای ما ثمری نداشت، بهتر است، وارد آن نشویم؛ چون جز وقت تلف کردن و اعصاب خورد شدن هیچ حاصلی ندارد.

...

خداوند متعال خیر دنیا و آخرت به شما عنایت بفرماید. تو نماز شب امشبتون دعام کنید.

شما هم ما را از دعایتان فراموش نکنید. موفق باشید.

نظرهاي شما ( )

 (چهارشنبه 91 اردیبهشت 20 ساعت 12:46 صبح)